Ιωάννης Τσιφουντούδης
Ακτινοδιαγνώστης
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
Διευθυντής Τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας 424 ΓΣΝΕ
Το Ακτινολογικό Τμήμα αποτελεί βασικό στοιχείο κάθε νοσηλευτικού ιδρύματος, καθόσον ένα υψηλής ποιότητας, αποτελεσματικό και με καλή ροή ακτινολογικό τμήμα αυξάνει την ικανοποίηση των ασθενών (καλύτερη ιατρική φροντίδα), ανεξάρτητα από το αν το νοσηλευτικό ίδρυμα είναι ή όχι κερδοσκοπικός οργανισμός. Αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν από κάθε Διοίκηση νοσηλευτικού ιδρύματος ή Πολυιατρείου [1].
Όπως κάθε οργανισμός υγείας ή τμήμα αυτού έτσι και κάθε Ακτινολογικό Τμήμα νοσηλευτικού ιδρύματος ή Ακτινολογικό Εργαστήριο πρέπει να προσπαθεί να προσφέρει μια ποιοτική υπηρεσία, ώστε να ανταποκριθεί τελικά στις προσδοκίες των ασθενών και στις απαιτήσεις του οργανισμού.
Αυτό επιτυγχάνεται με την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας συμβαμάτων -ατυχημάτων (άμβλυνση των τυχόν επιπτώσεων αυτών), την λειτουργία με οικονομικά αποδοτικό και υπεύθυνο τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα [είτε αφορά την αγορά, είτε σε σύγκριση με άλλα ομοειδή κρατικά τμήματα βλέπε Benchmarking], αλλά και με την βελτίωση της επικοινωνίας μέσα σε αυτό, με την καλύτερη επιστημονική κατάρτιση του προσωπικού και την δέσμευση της διοικήσεως και του προσωπικού ως προ την συνεχή εκπλήρωση αυτών των στόχων [2].
Επιπλέον ως «διασφάλιση ποιότητας» νοούνται οι προγραμματισμένες και συστηματικές ενέργειες που παρέχουν επαρκείς διασφαλίσεις ότι ένα διαγνωστικό Ακτινολογικό τμήμα ή εργαστήριο θα παράγει σταθερά υψηλής ποιότητας εικόνες με ελάχιστη έκθεση σε ακτινοβολία των ασθενών αλλά και του προσωπικού.
Για την διασφάλιση της ποιότητος παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπ’όψιν είναι το μέγεθος και ο τύπος των εγκαταστάσεων, ο εξοπλισμός, το προσωπικό [επάρκεια, κατάρτιση], το είδος των εξετάσεων που διενεργούνται, η συχνότητα συντήρησης των ακτινολογικών μηχανημάτων αλλά και άλλοι παράγοντες.
Ως διαδικασίες «διαχείρισης της ποιότητας» είναι εκείνες οι δράσεις που στοχεύουν στην διασφάλιση ότι οι τεχνικές ελέγχου εφαρμόζονται και αξιολογούνται σωστά και ότι τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα λαμβάνονται σαν απάντηση των παραπάνω αποτελεσμάτων ελέγχου [3].
Μετρήσεις που αφορούν παραμέτρους όπως οι καθημερινές καθυστερήσεις προσέλευσης ή νοσηλείας, η έγκαιρη ή μη εκτέλεση των εξετάσεων των εξωτερικών ασθενών, ο όγκος των εξετάσεων, τα ραντεβού για παιδιατρικές περιπτώσεις που απαιτείται αναισθησία, και τέλος η συμμόρφωση ή μη με τον χρόνο που έχει ορισθεί για την κάθε εξέταση είναι σημαντικές και παρεμβαίνοντας διορθωτικά σε αυτές επιτυγχάνεται βελτίωση των επιδόσεων στα Ακτινολογικά τμήματα [4].
Πέρα όμως από τα παραπάνω ένα σοβαρό στοιχείο διασφάλισης της ποιότητας αποτελεί και η κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση των σφαλμάτων που αποτελούν εγγενές στοιχείο κάθε συστήματος ανθρώπινης παρέμβασης. Έτσι εάν θέλουμε να μειώσουμε τα λάθη και να βελτιώσουμε την ποιότητα σημαντικά, πρέπει να δημιουργήσουμε συστήματα και διαδικασίες φροντίδας που προβλέπουν αναπόφευκτα ανθρώπινα λάθη και είτε πρωτίστως τα προλαμβάνουν ή κατά το δυνατόν αντισταθμίζουν τις συνέπειες τους προτού να προκαλέσουν βλάβες [5].
Επίσης εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι οι ακτινολογικές διαδικασίες είναι αρκετά κοινές και ότι το 20% περίπου από αυτές περιλαμβάνουν χορήγηση ενός η περισσοτέρων φαρμάκων (ακτινολογικών και μη) είναι εύκολο να αντιληφθεί κάποιος την σημασία που έχει η χορήγηση ορθού φαρμάκου, στην ορθή δόση, με την ορθή οδό χορήγησης, σε ασθενή χωρίς γνωστή προϋπάρχουσα αλλεργία, κλπ για την κατά το δυνατόν ελαχιστοποίησή τους [6].
Τέλος, για την καλύτερη ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών σκόπιμο είναι να τηρούνται κατά το δυνατόν θέματα που άπτονται του τομέα της υγιεινής και ασφάλειας γενικά και ειδικότερα για τους μαγνήτες (ΜRI), των ζωνών προσβάσεως, του πρωτοκόλλου εκπαιδεύσεως του προσωπικού, της εργονομίας αλλά και του ελέγχου των ασθενών και του προσωπικού που δεν εργάζεται στον μαγνήτη (MRI) [7].
Συμπερασματικά, όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις βοηθούν ένα οργανισμό υγείας να είναι πιο αποδοτικός όσον αφορά την εκπλήρωση των στόχων του που είναι η διασφάλιση της ποιότητας και η παροχή σωστών υπηρεσιών υγείας μέσα από την καλύτερη σχέση κόστους ωφέλειας.
Βιβλιογραφία
1.http://www.kevinmd.com/blog/2011/10/radiology-cornerstone-hospital.html
2.http://www.lrqa.com/business-challenges/quality/
3.http://ehs.columbia.edu/QA.PDF
4.http://www.fiercemedicalimaging.com/story/process-improvements enhance-mri-department-workflow/2013-03-23
5.http://content.healthaffairs.org/content/20/3/68.long
6.http://patientsafetyauthority.org/ADVISORIES/AdvisoryLibrary/2009/Jun6(2)/Pages/46.aspx
7.http://www.willis.com/Documents/publications/Services/Claims_Management/MRI_Safety_August_2009_V6.pdf