Κούζη Κολιάκου

Καθηγήτρια Ιατρικής

Ιστολογίας - Εμβρυολογίας Α.Π.Θ.

Ο υγιής  αρθρικός χόνδρος είναι ανθεκτικός στην πίεση λόγω του βάρους, ελαστικός και ομαλός, παρεμβάλλεται μεταξύ των οστών της άρθρωσης τα οποία προστατεύει από την χρόνια τριβή και  φθορά.

Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί μία προοδευτική διαδικασία καταστροφής και αναγεννήσεως  με απώλεια της αστραφτερής εμφάνισης του αρθρικού χόνδρου, τα βαθύτερα στρώματα αυτού αποκτούν ρωγμές, ο χόνδρος λεπτύνεται και απογυμνώνεται  (χρόνια προοδευτική εκφύλιση του), το υποχόνδριο οστό παχύνεται και σκληραίνει και τέλος αναπτύσσονται υποχόνδριες κύστεις και οστεόφυτα [1,2].

 Η οστεοαρθρίτιδα συνήθως αναπτύσσεται μετά από πολλά χρόνια λειτουργίας μιας αρθρώσεως, γι’ αυτό και συνήθως αφορά άτομα  μέσης ηλικίας και άνω. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για την οστεοαρθρίτιδα είναι η παχυσαρκία, προηγούμενος τραυματισμός της άρθρωσης και το οικογενειακό ιστορικό [2].

 Σύμφωνα με το Ελληνικό  Ίδρυμα Ρευματολογικών Ερευνών, άνω του 13% των ενηλίκων στην Ελλάδα πάσχει από οστεοαρθρίτιδα η οποία  προσβάλλει άτομα άνω των 55 ετών, με το 53% των γυναικών να πάσχει συχνότερα σε σχέση με το  37% των ανδρών. Το 10-25% των ασθενών πάσχει από  οστεοαρθρίτιδα του γόνατος και του ισχίου, ενώ συχνή είναι και η προσβολή των αρθρώσεων των  δακτύλων των χεριών και της σπονδυλικής στήλης. Οστεοαρθρίτιδα σπανιότερα εμφανίζεται σε άτομα  ηλικίας μικρότερης των 45 ετών, συχνότερα στους άντρες από ότι στις γυναίκες.

Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε άρθρωση στο σώμα, με συμπτώματα που κυμαίνονται από ήπια  έως την πρόκληση σοβαρής ανικανότητας.  Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν το άλγος που επιτείνεται με την πάροδο του χρόνου, τη δυσκαμψία των αρθρώσεων, τον κριγμό, το οίδημα των αρθρώσεων  και την παραμόρφωση (διαταραχή του άξονα των αρθρώσεων)  [2,3].

Η διάγνωση της βασίζεται  στο ιστορικό, στην  κλινική εικόνα και τις απεικονιστικές εξετάσεις [2,3]. Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική με αλλαγές στον τρόπο ζωής/εργασίας/αθλητικών δραστηριοτήτων,  φαρμακευτική και φυσιοθεραπεία ή  οστετομία, αρθρόδεση, αρθροπλαστική  (ο σχεδιασμός της επεμβάσεως κρίνεται με βάση τον βαθμό της οστεοαρθρίτιδος, την ταχύτητα εξελίξεως της, το  είδος  της προσβεβλημένης αρθρώσεως, τα τυχόν συνοδά προβλήματα άλλων αρθρώσεων στα κάτω άκρα , αλλά  και την τυχόν προηγηθείσα ορθ/κή επέμβαση  για   οστεοαρθρίτιδα στην ίδια άρθρωση /επιπλοκές αυτής).   

Σύμφωνα με τον ιστότοπο της ΑΑΟS (Αμερικανικής Ακαδημίας Ορθ/κών Χειρουργών), τα βλαστικά κύτταρα  χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία καταγμάτων των οστών και ψευδαρθρώσεων,  την αναγέννηση του αρθρικού χόνδρου σε αρθριτικές επιφάνειες, στην επούλωση  συνδέσμων ή τενόντων  και την αντικατάσταση εκφυλισμένων  σπονδυλικών δίσκων με πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο και την δυσκολία στην  κίνηση [4].

Η μέθοδος προσφέρεται στη χώρα μας από εξειδικευμένους ορθοπεδικούς και πιστοποιημένα εργαστήρια, ενώ  μέχρι πρότινος παρέχονταν  μόνο από εργαστήρια με έδρα στο εξωτερικό.

Οι κυτταρικές θεραπείες της οστεοαρθρίτιδας εφαρμόζονται σε νεαρούς και ηλικιωμένους ασθενείς, προσφέρουν γρήγορη αποκατάσταση κα ανακούφιση από τον πόνο, είναι ελάχιστα επεμβατικές, συνοδεύονται από ελάχιστες επιπλοκές, έχουν μικρό κόστος και απευθύνονται σε μεγάλο αριθμό ασθενών. Αυτές  είναι δύο τύπων και αφορούν  τα χονδροκύτταρα και τα βλαστοκύτταρα με συγκεκριμένες ενδείξεις [5,6].

 Διεθνής διαπίστευση από την ΑΑΒΒ (American Association of Blood Banks)

• Διεθνής διαπίστευση από την JACIE
• Διαπίστευση  ποιοτικού ελέγχου από τον ΕΣΥΔ κατά  ISO 15189
• Πιστοποίηση εργαστηριακών χώρων κατά  ISO 14644
• Πιστοποιημένο σύστημα διαχείρισης ποιότητας κατά  ISO 9001
• Πιστοποιημένο σύστημα κρυοσυντήρησης κατά  ISO 13485
• Επίπεδα ασφαλείας ηλεκτρονικών δεδομένων κατά  ISO 27001

Βιβλιογραφία

1. http://www.wheelessonline.com/ortho/osteoarthritis

2. http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00227

3. Ιωάννη Δ. Πουρνάρα (2006). Ορθ/κή Χειρουργική Κώδικας Θεσσαλονίκη

4. http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00501

5. http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00509

6. http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=a00422